“Өршөөл үзүүлдэг хүнд эрх мэдэл байдаг” –Шиндлерийн хууль
“Намайг үнэхээр уучлаарай”. Амнаас гарч өгдөггүй, амаргүй үг. Амархан биш учраас л биднийг гомдоосон, зовоосон, амьдралыг маань буруугаар эргүүлсэн, энэ үгийг заавал хэлж өршөөл эрэх ёстой хүмүүсээс хэлээгүй нь олон байдаг байх. Зарим нь чиний сэтгэлийг шархлуулснаа бүр мэдээ ч үгүй явж байж ч болох. Гэтэл тэдний хийсэн муу үйлдлийн үр дагаврыг бид үе үе, өдөр бүр, цаг мөч тутамд мэдэрч, мэдрэх бүртээ тэднийг дотроо буруутгасаар байна.

Тийм ээ, хэрвээ тэгэхэд тэр чамд тийм гай учруулаагүй бол чиний амьдрал өнөөдөр магадгүй шал өөр байх байсан. Тийм ээ, чамайг энд ингэж зовж байхад, ийм байдалд хүргэсэн гол буруутан нь тэнд яагаа ч үгүй явж байгаа нь дэндүү гомдолтой. Өшөө авч, өөрт нь үүнийг эргүүлэн мэдрүүлэх тухай хорон бодол арай ч орж ирэхгүй ч, сэтгэл дотроо тэднийг өршөөн уучилж чадалгүй явсаар л, амьдарсаар л байгаа.

Хүүхэд байхад чинь орхиод явсан эцэг эх, гэр бүлийнхнийг чинь өрөнд оруулсан бүтэлгүй хамаатан, өлгийтэй үртэй чинь хамт орхиод явсан залуу, өөртөө итгэх итгэлийг чинь үгүй хийсэн ширүүн багш, эрүүл мэндээр чинь насан турш хохироосон ослын эзэн, ажлаас чинь халж амьдралыг чинь сүйрүүлсэн дарга, хайранд итгэх итгэлийг чинь бүрмөсөн булаагаад одсон тэр нэгэн хүн. Тэднийг өршөөнө гэдэг байж боломгүй мэт санагдана. Учир нь энэ бүхний золиос болсон гэдгээ чи өдөр бүр мэдэрдэг.

Ганцаараа өрөвдөлтэй нь аргагүй өтөлж байгаа ээжийгээ эсвэл аавыгаа харах тоолонд, өөрийнхөө тавиагүй өрийг төлөхийн тулд орон гэрээ хүртэл худалдсан тэднийгээ харах тоолонд, найз нөхөд ч үгүй зожиг амьтан болсноо мэдрэх тоолонд, хууч өвчин сэдэрч янгинах тоолонд, одоог хүртэл хүнтэй гэрлээгүй хоосон амьдралаа харахад сэтгэл өвдөж, тэднийг буруутгамаар, “Чамаас боллоо”, “Уучлалт гуйгаач”, “Юу хийснээ мэдэх үү?” хэмээн хоёр мөрнөөс нь сэгсэчмээр санагдана.

Гэхдээ яасан ч уучилж боломгүй хүмүүсийг уучлах нэг шалтгаан бий - Чи бол өгөөмөр хүн... Чамд өгөөмөр сэтгэл хангалттай их бий. Тэд хэн байх нь энд огт хамаагүй. Чи өөрөө хэн билээ? Энэ л хамаатай.

Бид өөрсдийгөө золиос, тэднийг буруутан хэмээн бодож өнөөдрийг хүрсэн. Гэхдээ өдий олон жил тэр хүнийг гомдол хорслынхоо сүүдэр дор хадгалснаараа бид өөрсдөө буруутан болж байгаагаа анзаарсангүй. Түүнийг л муу хүн гэж боддог байсан ч, тэгж бодох бодлоо тавьж явуулж чадахгүй байгаа чи өөрөө ч бас ялгаагүй муу хүн болон хувирч байна. Хэн нэгнийг өгөөмөр сэтгэлгүй амьтан гэж удаан хугацааны турш чичлэн бодох нь чамайг ч бас өгөөмөр сэтгэлгүй хүн болгодог билээ. Энэ бол уур бухимдлын биднийг дотроос маань идэж хумсалдаг нэг хэлбэр юм.

Өөртөө хангалттай байгаа гэж бодож байгаа зүйлдээ хүн харамч байдаггүй. Өөртөө “цорын ганц үлдсэн” зүйлдээ л хүн үхтэл харам байдаг. Бид хааяа өгөөмөр занд маань сүүлчийн ганцхан дусал л үлдсэн юм шиг л харам ханддаг. Гэтэл өглөө гээд үгүйрч хоосролгүй, харин ч өсөж үрждэг, бэлэглэлээ гээд огтхон ч хорогддоггүй зүйлсийн нэг бол өгөөмөр сэтгэл юм. Тиймээс өршөөл үзүүлэх нь түүнд биш өөртөө өгч байгаа бэлэг. Өршөөл үзүүлэх нь түүнийг баярлуулж байгаа хэрэг биш, өөрийгөө баярлуулж амрааж байгаа хэрэг юм. Өршөөл үзүүлэх нь түүнийг ямар муу хүн болохыг батлахгүй ч, харин чамайг ямар өгөөмөр хүн болохыг өөрт чинь батлах болно. Тиймээс чамд мэдэгдэхгүй ч, хийсэн үйлийнхээ үрийг ямар нэг байдлаар эдлэн амьдарч байгаа тэднийг өршөөцгөөе.

“Яасан гэж би түүнийг өршөөх ёстой юм бэ?” –Чамд ингэж хэлмээр санагдаж болно. Асуултаа нөгөө тийш нь эргүүлээд “Яасан гэж би түүнийг өршөөхгүй байх ёстой гэж?” болгоод үзье. Одоо ингээд бодоход түүнийг өршөөхгүй байх шалтгаан яг үнэндээ байхгүй. Түүний хийсэн гэм буруу өнгөрсөнд үлдсэн, засч залруулах боломж үгүй. Бас гэсгээн цээрлүүллээ гээд бид юу ч хожихгүй. Ингээд л уучилчихад хэтэрхий гомдолтой санагдаж байгаа ч, энэ бүхнийг тээлээ гээд гомдол барагдахгүй эсрэгээрээ ихэссээр, өвтгөсөөр байх болно. Өршөөл үзүүлэхгүй байснаараа харин ч улам шархалж, өнгөрснөөрөө ирээдүйгээ үгүй хийх хүн нь ганцхан чи шүү дээ.

Цээжин дээр гашуу оргиулдаг тэрхүү өнгөрсний тухай бодол чинь чиний үгээр, үйлдлээр илэрсээр ирээдүйг чинь ч бас үгүй хийж байгаа юм билүү? Одоогийн нөхцөл байдлыг чи гагцхүү тэр хүний буруутай үйлдлийн үр дүн хэмээн бодсоор ирсэн ч, эсрэгээрээ чиний буруутгасан, үл өршөөсөн бодлын үр дүн ч юм билүү? Чи түүнийг буруутай гэж боддог учраас, бодол чинь яг тэр өнгөрсөнд үлдчихээд үргэлж гомдол нэхэж байгаа учраас амьдрал чинь ч бас яг байсан чигээрээ, өнгөрснөөрөө үргэлжилсээр байгаа. Энэ тохиолдолд шинэ ирээдүй хэзээ ч эхлэхгүй. Хүсэл чинь биелэхгүй. Тэмүүлэл чинь эрх чөлөөг мэдрэхгүй.

“Би өршөөж байна!”, “Би уучилж байна!” Энэ ч бас “Намайг уучлаарай”-тай адил амнаас гарч өгдөггүй үгсийн нэг мөн. Гэхдээ улс оронд зөвхөн эрх мэдэлтэй хүмүүс л өршөөл үзүүлэгчид байдаг гэдгийг санаарай. Тэгээд энэ үгийг жинхэнэ эрх мэдэлтэй, хүчтэй, өөрийгөө түүнээс илүү гэж боддог хүн шиг хэл. Мэдээж ингэхийн тулд өөртэйгөө хачин их тэмцэж, хэдэн долоо хоног, сар жилээр ч зөрчилдөж мэднэ. Гэхдээ сэтгэл доторх шоронгоосоо хэн нэгнийг суллан явуулсныхаа дараа чи тэрхүү “хоригдол” нь өөр хэн ч биш, чи өөрөө байсныг ойлгох болно...

Таны хайртай хүнийг лам, зурхайч үзээд тохирохгүй гэвэл та яах вэ?

Тоохгүй. Хөндлөнгийн хүнээр амьдралаа шийдүүлэхийг хүсэхгүй.

Сална. Ийм үгс ихэвчлэн үнэн байдаг шүү дээ.

Ганцаараа шийдэхгүй түүнээсээ асууна. Хамтдаа шийднэ.

Өөр зурхайч дээр очиж дахин лавлана.

Надад өөр хувилбар байна. Сэтгэгдлээр үлдээе.